MỘT KỶ NIỆM THẬT ĐẸP VỚI GIÁO SƯ NGUYỄN QUỐC TRỊ,
NGUYÊN VIỆN TRƯỞNG HỌC VIỆN QUỐC GIA HÀNH CHÁNH.
Tối nay, 12 tháng 10 năm 2024, tôi nhận được một tin thật buồn do Hội QGHC Cali gửi đến, chuyển từ email của anh Chủ Tịch QGHC Miền Đông Nguyễn Kim Hương Hoả.
Tin Buồn : Giáo Sư Nguyễn Quốc Trị, nguyên Viện Trưởng Học Viện QGHC đã mất vào lúc 10giờ đêm ngày 11 tháng 10 năm 2024.
Tôi cảm thấy bồi hồi rồi xúc động. Phút sau, bình tĩnh dần, tôi cảm thấy buồn. Tôi nghĩ đến câu nói người xưa : Tam thập nhi lập, Tứ thập nhi bất hoặc, Ngũ thập nhi tri thiên mệnh, Lục thập nhi nhĩ thuần, Thất thập cổ lai hy, Bát thập như đại phúc, Cửu thập như nhân tiên… À, Giáo sư Viện Trưởng hưởng Đại thọ 95 tuổi…
Lạy Phật.
Tôi ngồi yên một chốc để nhớ lại một kỷ niệm thật đẹp với Giáo Sư Viện Trưởng Nguyễn Quốc Trị…
Ngày 25 tháng 10 năm 2014 tôi có chương trình Ra Mắt ba cuốn sách (vừa xuất bản) do anh Nguyễn Mậu Trinh, Hội trưởng Hội Cao Niên Vùng Hoa Thạnh Đốn và phụ cận làm trưởng ban tổ chức với sự hiện diện của một số quý vị trong các Hội đoàn, đoàn thể người Việt Nam Quốc gia, quý anh chị trong Hội Thơ Ảnh Hoa Thạnh Đốn với nhà thơ, cũng là hội trưởng hội nhiếp ảnh gia Nhất Hùng cùng phu nhân, quý anh chị Hội Văn Bút Việt Nam hải ngoại Hoa Thạnh Đốn và phụ cận, quý đồng môn QGHC, một số phóng viên đài Truyền hình Hoa Thạnh Đốn, một số đồng hương Quảng trị…
Theo chương trình thì buổi ra mắt sách bắt đầu lúc 13 giờ. Gần đến giờ, các ghế trong hội trường đã có người ngồi. Không thấy anh trưởng ban tổ chức Nguyễn Mậu Trinh, tôi hơi băn khoăn.
Mấy phút sau, điện thoại của anh Trinh cho biết, tôi đang lái xe đến nhưng trễ một chút… Nhưng tôi sẽ đem đến cho anh một điều ngạc nhiên. Anh đợi nghe…
Tôi yên tâm vì biết anh Trinh đang đến nhưng… một điều đặc biệt là gì mà anh Trinh không nói rõ, chắc… cũng đặc biệt thật. Thôi thì, chắc là mươi phút nữa, mình sẽ biết. Bây giờ sắp sẵn mọi chuyện. Tôi nghĩ như vậy. Tôi lăng xăng mấy chuyện lặt vặt…
Anh Trinh bước vô Hội trường, vui vẻ bắt tay tôi.
- Này, anh biết ai đây không, anh nhớ ai đây không ?
Tôi thấy ngay Giáo sư Nguyễn Quốc Trị đứng phía tay phải của anh Trinh, bèn nói ngay :
- À, tôi nhớ rồi, Dạ, em kính chào Giáo sư, em là Diệp, em rất ngạc nhiên và vui mừng được gặp Giáo sư. Thật là vinh dự cho em. Giáo sư khỏe không, đi đường xa đến đây có mệt không ?
2
- Không, không mệt gì cả, có anh Trinh lái xe mà. Giáo sư chậm rãi trả lời,
Anh Diệp đây hí. Tôi cũng đã đôi lần nghe nói đến anh. Anh Trinh nói anh ra mắt sách ở đây nên tôi đến gặp thăm và chúc anh thành công nghe.
- Dạ, em xin cám ơn Giáo sư…
- Đến giờ rồi, chúng ta sửa soạn bắt đầu, anh Trinh nói với tôi…
- Dạ, em kính mời Giáo sư ngồi chỗ này. Tôi nói xong bèn đưa Giáo sư đến ngồi chỗ hàng đầu.
Sau phần nghi thức, anh Trinh nói trong máy vi âm :
- Bây giờ chúng ta đi vào phần sách vở. Nhưng xin anh Diệp nói cho toàn thể cử toạ biết những giờ phút cuối đời của Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy vì tôi biết Giáo sư Huy ở tại nhà anh chị vào những ngày cuối đời của Giáo sư. Xin anh cứ nói, ở đây có Giáo sư Nguyễn Quốc Trị, nguyên Viện Trưởng Học Việc Quốc Gia Hành Chánh là đồng nghiệp của Giáo sư Huy, các cử toạ đều là đồng bào, đồng hương, là chiến hữu, là đồng chí của Giáo sư Huy cả. Cám ơn anh Diệp…
- Tôi xin cám ơn anh Trinh… Tôi xin kể lại tóm tắt…
Phần kết, tôi đưa ra những lo lắng và băn khoăn của tôi về tình trạng sức khoẻ quá yếu của Giáo sư Huy…
Nghe tôi trình bày xong, cử toạ tỏ thái độ buồn thương đối với Giáo sư Huy, ở hàng đầu, phía tay trái tôi, có tiếng rưng rức…một nhà trí thức khoa bảng chân chính, đã hy sinh danh vọng, chức phận, kể cả gia đình để tranh đấu cho một nước Việt Nam Dân chủ, Tự Do, Thịnh vượng. Tiếc rằng Trời chưa độ, lực bất tòng tâm, mà Giáo sư đã phải rủ bỏ thế gian để đi vào nơi miên viễn lúc chuyện đất nước, dân tộc đang ngổn ngang trăm bề. Than ôi !
Bầu không khí trong Hội trường yên lặng hơn nữa !
………
…Tạm dừng phần giới thiệu nội dung ba cuốn sách, anh Trinh nói và giới thiệu tiếp theo Giáo sư Nguyễn Quốc Trị…
Giáo sư chào mọi người và chào mừng tôi. Giáo sư nói chúng tôi là đồng môn, cùng Học Viện, cùng là đồng hương, gốc Quảng Trị. Giáo sư nói tiếp :
- Tôi thấy anh nhắc tên sông Ô Lâu của Quảng trị trong sách của anh làm tôi nhớ vài kỷ niệm xa xưa ở tỉnh nhà, Giáo sư nói tiếp…
Giáo sư ký tặng tôi bộ sách hai cuốn có nội dung là nghiên cứu sâu rộng về Cụ Nguyễn Văn Tường, nhân vật lịch sử nổi tiếng Triều Nguyễn. Sách in cỡ lớn, A4, nặng gần ba kg. Tôi hân hoan đón nhận sách. Tôi chân thành cám ơn Giáo sư và thưa tiếp :
- Thật là một món quà quý và bất ngờ cho em. Em thấy Giáo sư được khỏe mạnh, vui vẻ, em mừng biết bao. Nỗi mừng này không chỉ riêng cho em mà chung cho cả cựu sinh viên Quốc Gia Hành Chánh khi thấy được hình ảnh này. Em chân thành cầu chúc Thầy luôn được sức khỏe dồi dào, thân tâm an lạc.
Tiếp đó, Anh Nguyễn Kim Hương Hoả, đại diện Chi hội QGHC miền Đông giới thiệu tôi cuốn sách dày, cỡ lớn A4, bao gồm một số bài nghiên cứu về nền Hành Chánh Việt Nam bằng tiếng Anh (như Case Studies in Vietnamese
3
Administration, The Administrative Side of National Development…) của Giáo sư Nguyễn Quốc Trị do Chi Hội CSV/QGHC Miền Đông sưu tầm và in năm 2014, tháng 10). Anh Hương Hoả chuyển sách cho Giáo sư Trị để Giáo Sư Trị đưa tặng tôi.
Ngay sau đó, tôi trang trọng đưa ba cuốn sách cho Giáo sư và thưa :
- Vì là học trò của Thầy và Thầy viết những cuốn sách lớn như bộ sách đây, thì em cũng tấp tễnh viết những cuốn sách nhỏ. Em thật hân hạnh được kính biếu Thầy ba cuốn sách nhỏ này…
Giáo sư đón nhận ba cuốn sách và nói nhỏ lời cám ơn rồi bước đi, đến chỗ ngồi cũ. Giáo sư đưa tay lau nước mắt.
Mấy giây sau đó, anh Trinh nói trong máy vi âm, giọng cảm động :
- Thưa quý vị, tôi đã tổ chức khá nhiều các buổi ra mắt sách tại hội trường này, nhưng đây là lần đầu tiên tôi xúc động. Buổi ra mắt sách hôm nay thật nhiều nước mắt, như quý vị thấy, thiệt lạ…
Chị Nguyễn Thị Bạch Mai của đài truyền hình Hoa Thịnh Đốn, người đã phỏng vấn tôi kéo dài một giờ đồng hồ tối hôm qua, sau đó chị cho chiếu nhiều lần trên đài truyền hình Hoa Thịnh Đốn) thay mặt giáo sư Nguyễn Ngọc Bích (Gs.Bích sáng nay bay đi Phi Luật Tân làm công tác) đọc bài viết hai trang cảm tưởng của Giáo sư về cuốn sách Người Đàn Bà Lấp Lững (một trong ba cuốn sách của tôi ra mắt hôm nay)…
Chốc sau, chị Bạch Mai nói với tôi nhưng nhiều người cũng nghe :
- Hồi nãy, tôi thấy anh và Giáo sư Trị đứng gần nhau, hai đầu tóc bạc trắng, mắt nhìn nhau, trao tặng sách cho nhau và nói những lời đầy tình cảm, trông giống
như hai cha con, tôi thật xúc động…
Phần cuối buổi ra mắt sách là giờ dùng bữa chiều. Tôi hân hạnh được săn sóc Giáo sư bằng những món ăn quê hương thuần túy như bánh xèo, bánh bột lọc,bánh bao, cơm chiên…Thấy giáo sư dùng bữa có vẻ ngon miệng. Tôi mừng thầm.
Nhưng giờ đây, Giáo Sư đã giã từ cõi phù trầm này để rong chơi an nhàn ở cõi Vĩnh hằng. Tôi nghĩ vậy và đó cũng là lời nguyện câù của tôi đối với Giáo sư trong tối hôm nay…
Viết để tưởng nhớ Giáo Sư Nguyễn Quốc Trị, nguyên Viện Trưởng Học Viện QGHC, vị Giáo sư đáng kính,
Kính gửi Chi Hội QGHC Miền Đông, Chi Hội QGHC Cali để tùy nghi và kính nhờ chuyển đến Gia đình Giáo sư NQT thay lời Chia Buồn).
Chân thành cám ơn quý Hội.
Nguyễn Ngọc Diệp, cựu SV/ khoá 15 ĐS,
Nguyên Phó Tỉnh Trưởng tỉnh Quảng Trị, 1974.
Brussels, Belgium, lúc 00.07 giờ sáng ngày 13 tháng 10 năm 2024