Biển Đông:
Mỹ phủ đầu, TQ né tránh trước thềm hội nghị khu vực
"Biển Đông sẽ là tâm điểm"
Theo đại diện hãng thông tấn AFP tại Kuala Lumpur, trong khuôn khổ hội nghị an ninh cấp cao Đông Nam Á (ARF) thường niên diễn ra tuần này, Bắc Kinh sẽ đối mặt với nhiều sức ép xung quanh việc xây dựng trái phép trên các đảo đá thuộc hải phận Biển Đông.
AFP dẫn lời một quan chức cấp cao giấu tên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, vấn đề này sẽ là "tâm điểm" của các cuộc họp giữa Ngoại trưởng các nước ASEAN, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, 2 miền Triều Tiên, và một số quốc gia khác trong cả 3 ngày của hội nghị.
"Các quốc gia ASEAN, cũng như chúng tôi, đều hết sức quan ngại về mức độ, quy mô, tốc độ và mục đích của các hành vi xây dựng cải tạo (phi pháp) của Trung Quốc" - quan chức này phát biểu.
Trung Quốc đang mở rộng đá trở thành đảo nhân tạo, và xây dựng trên đó các tiền đồn quân sự để khẳng định chủ quyền phi pháp trên Biển Đông, đồng thời là mối đe dọa cho một cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực hay thậm chí là xung đột quân sự.
Hội nghị tới đây sẽ là cơ hội để ASEAN và các nước khác "thể hiện quan điểm trực tiếp với phía Trung Quốc", quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm.
Ngoài vấn đề Biển Đông nổi cộm, ARF dự kiến sẽ cũng sẽ thảo luận về nạn buôn người cũng như tình trạng hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.
Theo AFP, ASEAN đang ngày càng mất kiên nhẫn, nhưng Bắc Kinh kiên quyết bác bỏ những lời chỉ trích, và ngang ngược tuyên bố chủ quyền "không thể tranh cãi" đối với 90% hải phận Biển Đông.
Trong một diễn biến liên quan, tuần trước Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman cho biết ASEAN và Trung Quốc đã có được những "tiến bộ quan trọng" hướng tới Bộ Quy tắc Ứng xử" (CoC) trên biển, với mục đích tránh bùng nổ giao tranh khu vực.
Tuy nhiên, tuyên bố của ông Aman dường như mâu thuẫn với phát biểu gần đây của Bộ trưởng ngoại giao Philippines, người đã nói trước PCA tại Hague tháng trước rằng Bắc Kinh đã liên tiếp trong nhiều năm qua cản trở tiến trình đàm phán CoC.
Trung Quốc tìm cách né tránh
Về phần mình, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân hôm nay (3/8) cho biết, vấn đề Biển Đông không nên được thảo luận tại một diễn đàn có sự tham gia của các quốc gia ASEAN (?!).
Trả lời phỏng vấn với Reuters bên lề ARF, ông Lưu cho rằng các bên cần tránh thảo luận một vấn đề nhạy cảm như Biển Đông, đồng thời "đe" các nước ngoài ASEAN không nên can thiệp.
"Vấn đề này không nên được thảo luận. Đây là một diễn đàn nâng cao sự hợp tác, vì vậy vấn đề Biển Đông không phù hợp. Nếu phía Mỹ vẫn đem nó ra thảo luận, chúng tôi đương nhiên sẽ phản đối. Chúng tôi hi vọng họ sẽ không làm vậy" - ông Lưu phát biểu.
