" Giá trị Mỹ "
Cách đây 200 năm, ngày 24-8-1814, quân Anh đã tấn công Washington DC và đốt Nhà trắng. Vụ việc xảy ra chỉ 14 năm sau khi công trình kiến trúc Tòa bạch ốc hoàn thành. Nước Mỹ có nhiều biểu tượng văn hóa lịch sử và Nhà trắng là một trong số đó.
Chuyện kể rằng, theo sử gia David McCullough, vị tổng thống Mỹ đầu tiên đặt chân vào Nhà trắng là John Adams. Ông đến đó ngày 1-11-1800, trên chiếc xe ngựa, lúc khoảng 1 giờ chiều. Công trình lúc đó còn dang dở, phân nửa số phòng chưa được trát vữa, chỉ mới xây xong một trong ba cầu thang và giàn giáo còn dựng ngổn ngang trong tầng hầm. Adams tiếp khách nguyên hôm đó.
Cuối ngày, ông dùng bữa tối rồi lên lầu ngủ. Sử gia McCullough kể thêm về bức thư Tổng thống Adams viết cho vợ (Abigail), không lâu sau khi đến Nhà trắng: “Tôi cầu Chúa ban phúc lành cho ngôi nhà này và tất cả những ai sẽ sống tại đây. Cầu mong rằng không ai trừ những người sáng suốt và thành thật sẽ nắm quyền cai trị dưới mái nhà này”.
Trong suốt chiều dài lịch sử chính trị Mỹ, có những tổng thống không phải lúc nào cũng “sáng suốt” và có không ít tổng thống chẳng phải lúc nào cũng “thành thật”; nhưng có điều gần như chắc chắn rằng nước Mỹ không có tổng thống nào làm việc không vì quyền lợi quốc gia mà chỉ biết “ăn bốc, ăn hốt”, chỉ lo vơ vét túi riêng, chỉ lo xây bè lập cánh bất chấp số phận nước nhà… Nước Mỹ không có tổng thống nào làm ô uế lịch sử dân tộc bằng việc bán rẻ danh dự quốc gia vì lợi ích cá nhân hay lợi ích đảng phái…
Cứ chỉ trích những khiếm khuyết của Mỹ, nếu vẫn sống và nuôi một sự căm thù nước Mỹ một cách không thể giải thích, nhưng cùng lúc, hãy để ý rằng, đó là những khiếm khuyết mà rất nhiều nước cũng có.
Còn ưu điểm của họ? Liệu có bao nhiêu nước có thể làm được tương tự? Nước Mỹ mạnh và có sức ảnh hưởng không chỉ bởi họ giàu, họ đứng đầu thế giới về quân sự, họ có đồng đôla… Họ mạnh vì họ đã tạo ra được cái gọi là “giá trị Mỹ”. Chỉ riêng lịch sử tổng thống Mỹ đã có thể chứng minh một phần điều đó.
Manh Kim
