Tuesday, October 25, 2011

China


Ngân hàng "đen" đe dọa kinh tế Trung Quốc
                                                                                                
Những công ty phá sn ngày càng nhiu Trung Quc. Mt trong nhng nguyên nhân quan trng thường được nhc đến là s kin h phi vay tin "ch đen" với lãi sut quá cao, không trả ni.(Thành phố Ôn Châu, tỉnh Triết Giang ( Trung Quốc ) DR/ Flickr / Fabien Lelar)Ôn Châu là một thí d đin hình. Hiện tượng này được Libération phản ánh trong bài phóng s điu tra ca thông tín viên Philippe Grangereau, ta đ: « Các ngân hàng đen đe da Trung Quc ».

  Bài báo trở li vi tình hình khng hong chưa tng thy ti Ôn Châu, tnh Triết Giang, được xem là mt trong nhng vùng năng đng nht Trung Quc. Không tr ni n, hàng ngàn công ty c nh đã phi đóng ca. C trăm ch nhân đã biến dng, h trn nhngi kín đáo hoc ra nước ngoài. Ba người đã nhy lu t t, đ li nhng món n kếch xù.

Tình hình rất nghiêm trng, th tướng Ôn Gia Bo vào đu tháng 10/2011 đã phi đến đây xem xét, hu có bin pháp ngăn chn không cho khng hong nghiêm trng thêm. Từ đấy, theo bài báo, lãnh đo Ôn Châu đã thuyết phc được mt ch nhân đang trn M tr v. Nhìn Ôn Châu, gii truyn thông Trung Quc bt đu t hi : Tình hình này có s lan rng ra phn còn li ca Trung Quc hay không ?

Tác giả bài báo gii thích : Ôn Châu là vùng đầu tiên "đã mc li đuôi tư bn" vào đu thp niên 80, hot đng theo mô hình kinh tế t do. Phn ln trong s 400.000 công ty va và nh đã vay tin nơi nhng ngân hàng tư - không hp pháp Trung Quc, nhưng vn được chp nhn.

Không chỉ có ở Ôn Châu, 10% vn vay ti Trung Quc là do hàng ngàn ngân hàng đen này cung cp.

Theo bài báo, tính từ đu năm đến gi, các ngân hàng này đã cho vay 177 t yuan (20 t euro), cho riêng ngành đa c. Khon tin trên tương đương vi tín dng mà các ngân hàng nhà nước cung cp. Tin ca ngân hàng đen này, phn không nh đến t tin tiết kim ca người dân. Có đến 80% người Ôn Châu gi tiết kim ca h vào đy, vì lãi cao hơn qu tiết kim ca các ngân hàng nhà nước.

Tác giả bài báo còn gii thích là khi người vay vn không tr ni n, thì gii cho vay này sn sàng bt cóc hay ám sát đ ly li tin.

Các ngân hàng đen này hoạt đng rt mnh. Mt mt, vì ngân hàng nhà nước siết cht tín dng, cho các công ty trong lãnh vc tư vay nh git, trong lúc mà h m rng hu bao đi vi công ty nhà nước, vay bao nhiêu cũng được vi lãi sut rt thp.

Theo bài báo, những khon tín dng đó l ra phi được đưa vào gung máy sn xut, nhưng trong thc tế li chy vào ngân hàng đen vì có li hơn : lãi sut ca h thng đen này rt cao, t 30% đến 80% một năm, quá béo b !

Tuy nhiên, tình hình kể trên đang b xáo trn. Vi lãi sut cc cao như thế, trong tình hình kinh tế toàn cu b khng hong, xut khu gim, lương nhân công tăng lên, điu đó tác hi đến các công ty như Ôn Châu, h không th tr được n. C mt mng ln kinh tế ca Ôn Châu b sp đ, những công ty hoạt đng hu hiu nht đã b phá sn.

Nhưng Ôn Châu có th ch là bước đu. Bài báo trích dn nhn xét ca mt chuyên gia, ông Lâm Hòa Lp (Willy Wo-Lap Lam), đi hc Hng Kông, cho rng hin tượng Ôn Châu đang lan ra nhng nơi khác, nht là nhiu thành ph Qung Đông.

Vấn đ n Trung Quc đang là mi đau đu đi vi chính quyn Bc Kinh. Không ch n ca các công ty như nói trên, mà còn có n ca các chính quyn đi phương. Libération nêu bật con s n ca các đa phương Trung Quc : 1.000 t euro, mà theo Ngân hàng Standard Chartered, t 80% đến 90% s không bao gi được hoàn trả.

Và lần đu tiên chính quyn Trung Quc cho phép chính quyn đa phương phát hành trái phiếu, hy vng ngăn chặn tình hình thoái hóa. T báo cũng nhc li d tr ngoi t Trung Quc hin nay là 3.197 t đô la (2.300 t euro) tính đến tháng 6/2011.

Xã hi Trung Quc b t cáo là ngày càng nhn tâm hơn

Báo La Croix nhìn về Trung Quc, cũng nêu mt áng mây đen khác, nhưng trên mt xã hi. Dưới ta đ : « Trung Quc t vn v mt đen ti trong xã hi ca mình », bài báo của Dorian Malovic tr li s kin hai em bé b xe cán chết trong vòng không đy mt tun, ti mt thành ph tnh T Xuyên.

Hai vụ có cùng mt đim chung là xẩy ra nơi đông người qua li, nhưng không ai cu giúp các em. Báo chí Trung Quc đã làm to chuyn, khiến chính quyn phi d kiến đ ngh mt đo lut trng pht nhng ai không cu giúp người b nn.

Bài báo tường thut trước tiên v mt bé gái hai tuổi chết vào cui tun qua, sau khi b hai chiếc xe ti đng phi ngày 11/10. B xe đng, em bé nm sát bên l đường, trong s th ơ ca c chc người qua li. H liếc mt nhìn và b đi luôn, không dng li.

Ngày em bé gái chết, thì mt em bé trai 5 tuổi, đi hc v, đã b mt chiếc xe thùng đụng phi, em bé gượng đng lên, nhưng li b chiếc xe lùi li, cán em mt ln na.

Cả hai s kin này đã làm dáy lên mt làn sóng phn n trong dư lun Trung Quc. Câu hi đt ra là : Ti sao li có phn ng th ơ đến thế ?

Theo tác giả bài báo, phn ng t nhiên đu tiên là đến giúp người b nn, nhưng ti Trung Quc, đã có nhng tin l, là người đến cu giúp li b t cáo là đã gây ra tai nn, b đưa ra xét x, ri b kết án.

Và như mt nhà tâm lý hc Thượng Hải giải thích : « giúp đ người khác tr nên đng nghĩa vi chuc ly phin toái ». Trong tình trạng cuc sng vô cùng khó khăn ca đông đo người dân Trung Quc, h phi thn trng mt cách ti đa.

Nhà tâm lý học cũng quy ti cho ch nghiã Mao đã phá v nhng giá tr truyn thng đùm bc nhau, nht là vào thi kỳ cách mng văn hóa, khi mi người t cáo ln nhau ngay c trong gia đình. Theo ông, trong xã hi Trung Quc, người ta ngày càng s nhau, và sng trong mi nghi k, cnh tranh vi nhau.

Tác giả bài báo nhận thy qu là hai tai nn k trên minh ha cho mt ch nghĩa cá nhân tột cùng trong xã hi Trung Quc. Mt k sư tr Bc Kinh cho rng : « Do kinh tế phát trin cc kỳ nhanh chóng, người ta ch nghĩ ti vic sng còn, kiếm tin, không quan tâm đến người khác, không tin tưởng vào ai c, vì s b thua thit, b qua mt ».

Trong phần kết lun, bài viết trích nhn đnh ca chuyên gia tâm lý Thượng Hi k trên, cho dù là có dư lun phn n hin nay sau cái chết ca hai em bé, nhưng điu này chưa thay đi được tâm lý xã hi Trung Quc hin nay. Theo ông, phi mt vài thế h na, may ra mi thy chuyn biến.

Nhưng, điu cn thiết trước mt là phi ci t sâu sc chế đ chính tr, mà người dân không còn tin tưởng na.

Mai Vân